Anlaşmalı Boşanma Nedir?

Türk Medeni Kanunu’nun 166/3. maddesine göre: “Evlilik en az bir yıl sürmüş ise, eşlerin birlikte başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi hâlinde, evlilik birliği temelinden sarsılmış sayılır. Bu hâlde boşanma kararı verilebilmesi için, hâkimin tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi ve boşanmanın malî sonuçları ile çocukların durumu hususunda taraflarca kabul edilecek düzenlemeyi uygun bulması şarttır. Hâkim, tarafların ve çocukların menfaatlerini göz önünde tutarak bu anlaşmada gerekli gördüğü değişiklikleri yapabilir. Bu değişikliklerin taraflarca da kabulü hâlinde boşanmaya hükmolunur. Bu hâlde tarafların ikrarlarının hâkimi bağlamayacağı hükmü uygulanmaz.” denilmektedir.
Evlilik birliğinin temelinden sarsılması başlığı altında düzenlenen bu boşanma türüne göre eşler şartlar oluştuğu takdirde boşanma davası açabilecektir.

Anlaşmalı Boşanma Protokolü Nedir?
Anlaşmalı Boşanma Davası açabilmek için mutlaka eşler ya da vekilleri arasında düzenlenmiş bir protokol bulunması gerekir. Eşler boşanma sonucu hukuki ve mali durumları ile varsa müşterek çocuklarının geleceğine yönelik düzenlemeleri karşılıklı anlaşma yoluyla yazıya geçirip protokol düzenleyecektir. Buna kısaca “Anlaşmalı Boşanma Protokolü” denilmektedir.

Anlaşmalı Boşanmak İçin Ne Yapmak Gerekli?
Anlaşmalı Boşanmak isteyen çiftler, öncelikle ortaklaşa düzenledikleri bir protokol ya da sözleşme oluşturmalıdır. Bu protokolde ileride ihtilaf doğurabilecek tüm hususlar tek tek kayıt altına alınmalı ve düzenlenmelidir. Zira bu protokolde yer almayan ve dava sırasında da beyan edilmeyen durumlar için karar verilmesi mümkün olmayacaktır. Bu durumda da ileride dava açılma olasılığı artabilecektir.

Anlaşmalı Boşanma Şartları
Kanun metninden de kolaylıkla anlaşılabildiği gibi Anlaşmalı Boşanma Şartları şunlardır:
Eşlerin evliliğinin 1 yıldan fazla sürmüş olması
Anlaşmaya ilişkin karşılıklı protokol düzenlenmesi
Aile Mahkemesi’nde boşanma davası açılması
Mahkeme hâkiminin protokolü uygun ve hakkaniyetli bulması

Anlaşmalı Boşanmada Nafaka
Eşler dava açmadan önce düzenleyecekleri protokolde nafakaya ilişkin düzenleme yapabilir. Söz gelimi bir tarafın diğer tarafa aylık ne kadar nafaka ödeyeceğini protokol metnine yazabilirler. Ya da taraflar birbirlerine karşı nafaka talebinde bulunmayacaklarını belirtebilirler. Her iki durum da tarafların ortak iradesine bağlı olup serbestçe düzenlenebilir.

Anlaşmalı Boşanmada Mal Paylaşımı ve Tapu Devri
Anlaşmalı Boşanmada taraflar, evlilik birliği içinde edindikleri taşınır ya da taşınmaz malların paylaşımına ilişkin de protokol düzenleyebilirler. Evlilik süresince edinilen her türlü mal, protokole dahil edilebilir. Eşlerin protokolde belirttikleri ve birbirlerine devrini öngördükleri taşınmazlar, mahkeme hakiminin boşanma kararı ile ilam hükmünü kazanır. Kararın kesinleşmesi ile Anlaşmalı Boşanma Protokolünde devri öngörülen taşınmaz ya da taşınmazlar, artık diğer eş tarafından talep edilebilir hale gelir. Söz gelimi A şahıs 1 adet apartman dairesini protokolde eşine devrini kabul etmiş ve mahkeme kararında da aynı şekilde zapta geçmişse A şahsı eşine o apartman dairesini artık devretmekle yükümlüdür.

Anlaşmalı Boşanma Belgeleri
Anlaşmalı Boşanma Davası açabilmek için tarafların şu belgeleri edinmeleri gerekmektedir:
Anlaşmalı Boşanma Protokolü
Nüfus Cüzdanı Fotokopisi
Dava Dilekçesi
Avukatla takip ediliyorsa vekaletname örneği

Anlaşmalı Boşanma Davası Nasıl Açılır?
Anlaşmalı boşanma davası, eşlerden biri tarafından yetkili ve görevli mahkemede dava dilekçesi ile birlikte anlaşmalı boşanma protokolünün sunulması ile açılır. Dava dilekçesinde eşlerden biri davacı, diğeri de davalı olarak gösterilir.

Anlaşmalı Boşanma Davası Nerede Açılır?
Anlaşmalı Boşanma Davası, eşlerden birinin son yerleşim yerindeki Aile Mahkemesi’nde açılır.

Anlaşmalı Boşanma Davası Ne Kadar Sürer?
Bu dava, protokol ile dava dilekçesinin mahkemeye sunulmasından sonra kısa süre içinde sonuçlanacaktır. Zira dava dilekçesini alan hakim, eğer protokolde usule aykırı bir eksiklik tespit etmezse yakın tarihe duruşma günü verecek ve tarafları duruşmaya davet edecektir. Duruşmaya her iki tarafın da bizzat katılması şarttır. Bu duruşmaya taraflar olmaksızın vekilleri, örneğin avukatları katılarak boşanma beyanında bulunamaz. Duruşma sırasında tarafların protokolde yer alan hususları tekrarlamaları ve boşanmayı istemeleri halinde hakim protokol uyarınca tarafların boşanmalarına karar verir. Kararın verilmesinden sonra taraflar, mahkemeye sunacakları “İstinaf Sürelerinden Feragat Dilekçesi” ile istinaf taleplerinden vazgeçebilecekler ve davayı hızlıca kesinleştirebileceklerdir. Bu süre ortalama 1 hafta ile 15 gün arasında sürmektedir.

Eşin Aldatıldığını Anlaşmalı Boşanmadan Sonra Öğrenmesi
Eşlerden biri, Anlaşmalı Boşanma Protokolü düzenleyip, Mahkeme kararı ile de boşandıktan sonra, evlilik birliği içinde aldatıldığını öğrenirse, boşanma kararının iptalini, boşanma kararını veren mahkemeden talep edebilecektir. Zira Anlaşmalı Boşanma, tarafların serbest iradesi ile ortaya çıkan bir kurumdur. Aldatma, Anlaşmalı Boşanma iradesini etkileyen ve bir tarafın ağır kusuru ile gizlenen bir olgu olduğu için bu durum “esaslı yanılma” olarak kabul edilecektir. Bu halde boşanma kararını veren mahkemeye inandırıcı deliller ile birlikte başvurulduğu takdirde mahkeme ara karar kurup duruşma günü tayin etmeli ve dava dosyasının çekişmeli olarak devam etmesine karar vermelidir.