DOLANDIRICILIK SUÇU NEDİR ?

Dolandırıcılık, hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp, onun veya başkasının zararına olarak, kişinin kendisine veya başkasına yarar sağlamasıdır. Bu bakımdan dolandırıcılık suçu, kişilerin malvarlığına karşı işlenen bir suçtur. Söz konusu suç tanımı ile kişilerin sahip bulunduğu malvarlığı hakkının korunması amaçlanmıştır.

Dolandırıcılık Suçunun Basit Hali
Hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp, onun veya başkasının zararına olarak, kendisine veya başkasına bir yarar sağlayan kişiye bir yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası verilir. Kanunda belirtilen yaptırımdan da anlaşıldığı gibi faile verilecek ceza hem adli para cezası hem de hapis cezasıdır.
Dolandırıcılık suçunda, basit dolandırıcılık suçundan verilecek hapis cezası, adli para cezasına çevrilebilir.

Suçun Nitelikli Unsurları
Nitelikli dolandırıcılık suçu, TCK’nın 158. Maddesinde düzenlenmiştir. Nitelikli dolandırıcılık suçu, dolandırıcılık teşkil eden fiilin şu şekillerde işlenmesi halinde söz konusu olur:
• Dinin istismar edilmesi,
• Kişinin içinde bulunduğu zor durumdan yararlanılması,
• Kişinin algılama yeteneğinin zayıflığından faydalanılması,
• Kamu kurum veya kuruluşlarının araç olarak kullanılması veya bu kurumların zararına işlenmesi,
• Basın-yayın kuruluşlarının sağladığı kolaylıklardan yararlanarak işlenmesi,
• Bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması,
• Ticari faaliyet sırasında işlenmesi,
• Serbest meslek sahibinin mesleğine duyulan güveni kötüye kullanarak işlemesi,
• Sigorta bedelini almak maksadıyla işlenmesi.
Nitelikli dolandırıcılık suçu, yukarıdaki unsurlar var ise gerçekleşmektedir. Dolandırıcılık suçunun daha üst hali ve cezası yüksek olan çeşididir.

Dolandırıcılık Suçunun Şartları Nelerdir?
Dolandırıcılık suçu, serbest hareketli bir suç olduğundan birçok farklı hareket tarzıyla işlenebilecek bir suçtur. Ancak tüm hareketlerin ortak altyapısını teşkil eden, dolandırıcılık suçunun şartları olarak nitelenebilecek üç koşul vardır:
1. Hileli Hareket: Hile, nitelikli yalandır. Kişinin iradesinin yanıltılması gerekmektedir. Hileli söz ve davranışlar, bir kimsenin olguya dair algısını bozacak, çarpıtacak ve mağdurun aldatılmasına temel hazırlayacak söz ve davranışlardır. Dolandırıcılık suçunun meydana gelmiş olabilmesi için fail, hileli davranışlarla mağduru manipüle etmiş olmalıdır.
2. Aldatıcılık: Hileli davranışların mağduru aldatabilecek nitelikte olması gerekir. Her somut olayda hileli hareketin mağduru aldatabilecek boyutta olup olmadığı ayrı ayrı tespit edilmelidir. Hangi hareketin aldatmaya elverişli olduğu somut olaya göre ve mağdurun içinde bulunduğu duruma göre belirlenmelidir.
3. Zarar: Dolandırıcılık suçunun vücut bulması için suç teşkil eden fiil nedeniyle bir zarar ortaya çıkmalıdır. Suçun faili, mağdurun veya başkasının zararına, kendisinin veya başkasının yararına haksız bir fayda elde etmelidir.

Dolandırıcılık Suçunun Cezası Nedir?
Dolandırıcılık suçunun basit halinin cezası, bir yıldan beş yıla kadar hapis ve Beş bin güne kadar adli para cezasıdır. Dolandırıcılık suçunun nitelikli hallerin gerçekleşmesi halinde ise üç yıldan on yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezasına hükmedilir.

Korunan Hukuki Değer
Korunan hukuki değer bireyin sahip olmuş olduğu malvarlığıdır. Diğer bir deyişle korunan hukuki değerin mülkiyet hakkıdır. Dolandırıcılık suçunda bireyin irade özgürlüğü de korunduğu kabul edilmektedir. Ekonomik değeri olan her türlü taşınır veya taşınmaz mal suça konu olabilir. Bunun yanında haksız olarak hizmet elde edilmesi durumunda da suç oluşacaktır.