İntihara yönlendirme suçu

5237 sayılı TCK’nın “Hayata Karşı Suçlar” bölümünde düzenlenmiştir. İntihara yönlendirme suçu, seçimlik hareketli bir suç olduğundan aşağıdaki herhangi bir hareketin yapılmasıyla suçun unsurları meydana gelir;
• İntihara azmettirme,
• İntihara teşvik etme,
• Başkasının intihar kararını kuvvetlendirme,
• Başkasının intiharına yardım etme.
İntihar, kişinin kendi hayatına son vermesi anlamına gelmektedir. İntihar eden kişiye ceza uygulanamayacağı için bir kişinin kendi yaşamına son vermesi suç olarak düzenlenmemiştir. Bu sebeple fiil suç olmadığından bu fiile azmettirme de suç olarak değerlendirilemeyecektir. Yani intihar etmek TCK 84. madde kapsamında suç olarak tanımlanmamıştır. Yaşam hakkı üzerinde sınırsız tasarruf ve isteğe bağlı olarak kişinin kendi yaşamına son vermesi, ahlaki açıdan olumsuz karşılanmaktadır.

İntihara Yönlendirme Suçunun Unsurları
• İntihara azmettirme: Failin intiharı düşünmeyen mağdura intihar etmesini telkin ederek bu düşünceyi mağdurda oluşturmasıdır. Örneğin, “kurtul bu hayattan, kendini öldür gitsin” gibi bir cümle intihara azmettirme örneğidir.
• İntihara teşvik etme: İntihar düşüncesi olan kişinin kararını netleştirmemiş olmasına rağmen failin onu bu karar için teşvik etmesidir. Örneğin, mağdurun, “çok kötüyüm ölmek istiyorum” sözlerine karşı failin, “aynen, öldür kendini ne olacak” gibi cümleler sarf etmesi intihara teşviktir.
• İntihar kararını kuvvetlendirme: Mağdur intihar kararı vermiştir ancak fiili gerçekleştirmenin son aşamasında kalmıştır; failin bu durumda mağdurun kararını güçlendirmesi ile bu suç oluşur. Örneğin, binanın çatısında atlayacak atlamak üzere olan kişiye “atlayacaksan atla, seni mi bekleyeceğiz” gibi sözler intihar kararını kuvvetlendirmedir.
• İntihara yardım etme: İntihar edecek kişiye intihar araç ve gereçlerinin sağlanması ya da intihar ortamının oluşturulması intihara yardım etmedir. Örneğin, bileklerini kesmek isteyene bıçak temin etmek, intihara yardım etmedir.
İntihara Yönlendirme Suçu Şartları Nelerdir?
• İntihara yönlendirme suçu, neticesi harekete bitişik ani suçlardan olduğundan suça teşebbüs mümkün değildir. Suçun unsurlarından herhangi birinin yapılmasıyla suç tamamlanmış olur. Bu suçun tamamlanması için intihara yönlendirme suçunun mağduru olarak kabul edilen intihar eden kişinin yaşamını yitirmesi veya başkaca bir neticenin gerçekleşmesi şart değildir.
• İntihara yönlendirme suçu kasten işlenebilen bir suçtur. Taksirle işlendiğinde de cezalandırılacağına ilişkin açık bir düzenleme bulunmadığına göre bu suçun taksirle işlendiğinde cezalandırılabilmesi mümkün değildir.

İntihara Yönlendirme Suçuna Teşebbüs
İntihara yönlendirme suçuna teşebbüs mümkündür. Burada dikkat edilmesi gereken husus şudur ki intihara teşvik edilen kişinin intihar edip ölmemesi durumunda suça teşebbüs söz konusu olmaz. Artık suç tamamlanmış kabul edilecek ve tam halinden ceza verilecektir. Çünkü suçun işlenmesi için mağdurun ölmesi aranmamaktadır. Şayet intihara yönlendirme neticesinde ölüm meydana gelirse bu durum, cezanın ağırlaştırılmasına neden teşkil eder.

İntihara Yönlendirme Suçunun Cezası
• Başkasını intihara azmettiren, teşvik eden, başkasının intihar kararını kuvvetlendiren ya da başkasının intiharına herhangi bir şekilde yardım eden kişi, 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
• İntiharın gerçekleşmesi durumunda, kişi 4 yıldan 10 kadar hapis cezası ile cezalandırılır. İntiharın gerçekleşmiş olması cezayı ağırlaştıran nitelikli hal olarak düzenlenmiştir. Suçun oluşması bakımından intiharın gerçekleşmiş olması objektif cezalandırılabilme şartı değildir. İntiharın gerçekleştirilmesi mağdurun ölmesi değil, intihar eyleminin gerçekleştirilmesi olarak anlaşılmalıdır.
• İntiharın gerçekleşmesi suçun netice bakımından ağırlaştırılmasını gerektiren nitelikli hal olduğu ve neticeye yönelik taksir yeterli görüldüğünden, fail bakımından ayrıca öldürme kastının varlığı aranmaz.
• Başkalarını intihara alenen teşvik eden kişi, 3 yıldan 8 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
• İşlediği fiilin anlam ve sonuçlarını algılama yeteneği gelişmemiş olan veya ortadan kaldırılan kişileri intihara sevk edenlerle cebir veya tehdit kullanmak suretiyle kişileri intihara mecbur edenler, kasten öldürme suçundan sorumlu tutulurlar.

Adli Para Cezası, Erteleme ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
Adli para cezası; işlenen bir suça karşılık hapis cezasıyla birlikte veya tek başına uygulanabilen bir yaptırım türüdür. İntihara yönlendirme suçunun ceza miktarı nedeniyle hapis cezasının adli para cezasına çevrilmesi mümkün değildir.
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması; sanık hakkında hükmolunan cezanın belli bir denetim süresi içerisinde sonuç doğurmaması, denetim süresi içerisinde belli koşullar yerine getirildiğinde ceza kararının hiçbir sonuç doğurmayacak şekilde ortadan kaldırılması davanın düşmesine neden olan bir ceza muhakemesi kurumudur. Sadece suçun cezasının 2 yıl veya altında belirlendiği hallerde mümkündür.
Ceza ertelenmesi; mahkeme tarafından belirlenen cezanın cezaevinde infaz edilmesinden şartlı olarak vazgeçilmesidir. Taksirli iflas suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezasının ertelenmesi mümkündür. Sadece suçun cezasının 2 yıl veya altında belirlendiği hallerde hapis cezasının ertelenmesi mümkündür.

Suçun Şikayet Süresi, Zamanaşımı ve Uzlaşma
Uzlaşma, suç isnadı altındaki şahıs ile suçun mağduru olan şahsın bir uzlaştırmacı aracılığıyla iletişim kurarak anlaşmasıdır. İntihara yönlendirme suçu, uzlaşma kapsamında olan suçlardan değildir.
İntihara yönlendirme suçu, şikayete tabi suçlar arasında yer almadığından savcılık tarafından resen soruşturulur, bu suçlara dair herhangi bir şikayet süresi yoktur. Kamu davasına şikayetçi olarak müdahil olan herhangi bir kimse varsa bile şikayetten vazgeçme ceza davasının düşmesi sonucunu doğurmaz. Suçlar, dava zamanaşımı süresine riayet edilmek kaydıyla her zaman ihbar veya şikayet dilekçesi verme suretiyle savcılığa bildirildiğinde soruşturulabilir.
Dava zaman aşımı ,suçun işlendiği tarihten itibaren belli bir süre geçtiği halde dava açılmamış veya dava açılmasına rağmen kanuni süre içinde sonuçlandırılmamış ise ceza davasının düşmesi sonucunu doğuran bir ceza hukuku kurumudur. İntihara yönlendirme suçunun basit halinde suçun dava zamanaşımı süresi 8 yıldır. Suçun nitelikli hallerinde dava zamanaşımı süresi 15 yıldır.

İntihara Yönlendirme Suçunda Görevli Mahkeme
İntihara yönlendirme suçu ile ilgili yargılama yapma görevi, asliye ceza mahkemesi tarafından yerine getirilir.
Ancak, hareketlerin kasten öldürme gibi cezalandırılması veya kasten öldürmenin ihmali davranışla işlenmesi olarak nitelendirilmesi halinde yargılama yapma görevi ağır ceza mahkemesi tarafından yerine getirilir.