Özel Boşanma Sebepleri

Boşanma sebepleri çekişmeli boşanma davasında boşanmaya karar verecek olan hakimin takdir edeceği sebeplerdir. Anlaşmalı boşanma davası açılması durumunda eşlerin boşanma sebeplerine dayanmasına gerekmezken, çekişmeli boşanma davasında boşanma sebepleri arasından en az birine dayanılması gerekmektedir. Boşanma sebeplerinin ispatı, evlilik birliğinin sona ermesi açısından en önemli husus olduğundan bir sebebin davada öne sürülmesinin yanında ispatlanması da gerekmektedir.

Boşanma sebepleri;
Genel boşanma sebepleri
Özel boşanma sebepleri olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.

Özel boşanma sebepleri şu şekilde sıralanabilir:

Zina
Hayata kast veya pek kötü ya da onur kırıcı davranış
Küçük düşürücü suç işleme veya haysiyetsiz hayat sürme
Terk
Akıl hastalığı

ZİNA(ALDATMA)
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 161. maddesi ile ZİNA özel boşanma sebebi olarak kabul edilmiştir. Zinaya dayalı çekişmeli boşanma davası açılabilmesi için eşlerden birinin, başkasıyla cinsel ilişki yaşaması şarttır. Zina, her türlü kanıtla ispat edilebilir. Eşlerden birinin zina ettiğine dair kuvvetli ve inandırıcı deliller olması, zinanın ispatı için yeterlidir. Zina nedeniyle çekişmeli boşanma davası açılabilmesi için, aldatılan eşin aldatma olayını öğrenmesinden itibaren 6 ay ve herhalde 5 yıl içinde boşanma davası açması gereklidir. Bu süreler geçtikten sonra zinaya dayalı boşanma davası açılması mümkün değildir. Ayrıca belirtmek gerekir ki, aldatılan eşin, aldatan eşi affetmesi halinde de zinaya dayalı boşanma davası açması mümkün değildir.

HAYATA KAST, PEK KÖTÜ veya ONUR KIRICI DAVRANIŞ
Hayata Kast; bir kişinin bir başkasını öldürmeye çalışması, intihara teşvik etmesi gibi durumlara verilen addır. Eşlerden biri, diğerini öldürmeye çalışmış ya da intihara teşvik etmiş ise bu durumda hayata kast nedeniyle boşanma davası açılabilir.
Pek Kötü veya Onur Kırıcı Davranış; eşe yapılan bedensel ya da psikolojik eziyetler olarak adlandırılır. Eşin aç bırakılması, eşin hapsedilmesi, eşin dövülmesi, eşe karşı hakaret ve tehditlerde bulunulması gibi durumlarda pek kötü veya onur kırıcı davranış nedeniyle boşanma davası açılabilir.
Hayata Kast, Pek Kötü veya Onur Kırıcı Davranış nedeniyle çekişmeli boşanma davası açılabilmesi için, hayatına kast edilen ya da pek kötü veya onur kırıcı davranışa uğrayan eşin, olayı öğrenmesinden itibaren 6 ay ve herhalde 5 yıl içinde boşanma davası açması gereklidir. Bu süreler geçtikten sonra boşanma davası açılması mümkün değildir. Ayrıca belirtmek gerekir ki, Hayata Kast, Pek Kötü veya Onur Kırıcı Davranışa uğrayan eşin, diğer eşi affetmesi halinde de çekişmeli boşanma davası açma hakkını kaybeder.

Küçük Düşürücü Suç İşleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme
Boşanmaya sebep olarak küçük düşürücü suç işleme veya haysiyetsiz hayat sürmenin kabul edilmesi için bunların isteyerek ve ayırt etme gücüne sahip olarak yapılması, daha kısa bir ifade ile eşin kusurlu olması gerekmektedir. Bu sebebin gerçekleşip gerçekleşmediği kararı hakimin kanaatindedir. Hakim takdir ederken; kusurlu eş ile yaşamanın diğer eşten beklenip beklenemeyeceği ve eşin bu suçu işleme amacı göz ardı edilmemelidir.Küçük düşürücü suçların neler olduğu açıkça TCK’da düzenlenmiş olmasa da her yüz kızartıcı suç aynı zamanda küçük düşürücü niteliktedir.
Haysiyetsiz Hayat Sürme; eşlerden birinin toplum anlayışına göre sürekli olarak namus, şeref ve haysiyet kavramlarıyla uyuşmayacak şekilde hayat sürmesidir. Uyuşturucu ticareti yapma, insan ticareti yapma, eşinden başka birisiyle evli gibi yaşam sürme, uyuşturucu bağımlılığı, kumarbazlık gibi eylemler haysiyetsiz hayat sürmeye örnek verilebilir. Bu davalarda eşin haysiyetsiz yaşam sürmesi salt boşanma için yeterli olmayıp, bu davranışın diğer eşin hayatını çekilmez kılması da gereklidir.

TERK
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 164. maddesi ile “Eşlerden biri, evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerini yerine getirmemek maksadıyla diğerini terk ettiği veya haklı bir sebep olmadan ortak konuta dönmediği takdirde ayrılık, en az altı ay sürmüş ve bu durum devam etmekte ve istem üzerine hâkim veya noter tarafından yapılan ihtar sonuçsuz kalmış ise; terk edilen eş, boşanma davası açabilir” hükmü getirilmiştir. Eşlerden birisinin ortak hayata devam etmemek üzere evden ayrılması ve diğer eşini bırakması halinde TERK nedeniyle boşanma davası açılabilir. Terk nedeniyle boşanma davası açılabilmesi için;

Ortak hayata son verilmelidir, yani eşlerden birisi evi tamamen terk etmelidir.
Diğerini ortak konutu terk etmeye zorlayan veya haklı bir sebep olmaksızın ortak konuta dönmesini engelleyen eş de terk etmiş sayılır.
Eşin evi terk etmesinin üzerinden EN AZ 6 AY geçmiş ve eş halen eve geri dönmemiş olmalıdır.
Terk eden eşe boşanma davası açılmadan önce ihtar gönderilmelidir. İhtar ancak eşin evi terk etmesinin üzerinden 4 ay geçmiş ise gönderilebilir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 164/2 ile “Davaya hakkı olan eşin istemi üzerine hâkim veya noter, esası incelemeden yapacağı ihtarda terk eden eşe iki ay içinde ortak konuta dönmesi gerektiği ve dönmemesi hâlinde doğacak sonuçlar hakkında uyarıda bulunur. Bu ihtar gerektiğinde ilân yoluyla yapılır.”
Boşanma davası açılması için ihtarın tebliğ edilmesi üzerinden 2 ay geçmelidir. Bu iki aylık süre içerisinde terk eden eşin eve dönmemesi gereklidir.

AKIL HASTALIĞI
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 165. maddesi ile AKIL HASTALIĞI nedeniyle boşanma sebebi düzenlenmiştir. İlgili madde uyarınca “Eşlerden biri akıl hastası olup da bu yüzden ortak hayat diğer eş için çekilmez hâle gelirse, hastalığın geçmesine olanak bulunmadığı resmî sağlık kurulu raporuyla tespit edilmek koşuluyla bu eş boşanma davası açabilir.” hükmü getirilmiştir.Akıl hastalığı sebebiyle boşanma davasının açılabilmesi için; eşlerden birinin akıl hastası olması gereklidir. Ancak akıl hastalığı, evlenmeden sonra meydana gelmiş olmalıdır. Evlenmeden önceki akıl hastalığı, boşanma nedeni olmayıp, boşanmanın iptal nedenlerinden biridir.Eşin, akıl hastalığının iyileşmesinin imkânsız olması gereklidir. Şizofreni, paranoya gibi akıl hastalıkları buna örnek gösterilebilir.Bu davalarda eşin aklı hastası olması salt boşanma için yeterli olmayıp, bu hastalığın diğer eşin hayatını çekilmez kılması da gereklidir.