Yalan Tanıklık Suçu Nedir?

Tanıklık; bir olay hakkında görgüsü veya bilgisi olan bir kimsenin beş duyusu ile edindiği bilgileri tanık dinlemeye yetkili makam önünde anlatmasıdır. Tanık, yargılama konusu olay hakkındaki bilgisini veya gördüğünü tam olarak açıklamakla yükümlüdür. Yalan tanıklık (şahitlik) suçu, tanık dinlemeye yetkili kişi veya kurul önünde gerçeğe aykırı olarak beyanda bulunulmasıyla meydana gelmektedir. Bu suç, halk arasında daha çok “yalancı şahitlik” olarak bilinmektedir.

Kimler Tanık Dinlemeye Yetkilidir?

Ceza Muhakemesi Kanunu’na göre soruşturma aşamasında tanık dinlemeye yetkili olan makam Cumhuriyet savcısı, kovuşturma evresinde mahkeme, naip hakim veya istinabe olunan hakimdir. Bu nedenle tanığın Cumhuriyet savcısı, mahkeme veya hakim tarafından dinlenmesi gerekmektedir.

Yalan Tanıklık Suçu Nasıl İşlenebilir?

Yalan tanıklık suçu, iki seçimlik hareket ile işlenebilir. Bu seçimlik hareketler şu şekildedir:
Gerçeğe aykırı şahitlik yapmak, yargılama konusu olay hakkında bilerek gerçeğe aykırı beyanda bulunmak, yalan söylemek, gerçeği inkar etmek ve Tanığın kendisine sorulan sorularda olay hakkındaki bilgisini az veya çok saklaması.
Tanığın gerçeğe aykırı her ifadesi yalan şahitlik suçu oluşturmaz. Bu nedenle, tanığın içinde bulunduğu hal ve şartlara göre doğru sandığı açıklamaların objektif olarak gerçek dışı olması bu suçun oluşması için yeterli değildir. Yani yalan tanıklık suçunun oluşması için, tanığın bilinçli olarak gerçeğe aykırı beyanda bulunması gerekmektedir. Bu itibarla tanık, beyanında samimi olduğu ve algıladığı olayı tamamen algılayış biçimi içinde açıkladıysa yalan beyanda bulunmuş sayılmamalıdır.

Yalan Tanıklık Suçunun Yaptırımı Nedir?

Yalan tanıklık suçu cezası nedir dediğimizde; soruşturma kapsamında (mahkeme tarafından iddianamenin kabulüne kadar olan evre) gerçeğe aykırı olarak tanıklık yapılması halinde 4 aydan 1 yıla kadar hapis cezası verilecektir.
Mahkeme önünde yemin ettirilerek yapılan gerçeğe aykırı tanıklık yapan kişi hakkında 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilecektir. 3 yıldan fazla hapis cezasını gerektiren bir suçun yargılama aşamasında yalan tanıklıkta bulunan kişi hakkında 2 yıldan 4 yıla kadar hapis cezası verilecektir.
Aleyhine tanıklıkta bulunduğu kişi hakkında gözaltına alma ve tutuklama dışında başka bir koruma tedbiri uygulanmışsa, fiili işlemediğinden dolayı beraat kararı veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş ise ceza yarı oranında artırılacaktır.
Aleyhine tanıklıkta bulunduğu kişinin gözaltına alınması veya tutuklanmasına karar verilmiş ve akabinde hakkında beraat ya da kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilir ise hakkında ayrıca kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçuna da hükmedilecektir.
Aleyhine tanıklıkta bulunduğu kişinin ağırlaştırılmış müebbet hapis veya müebbet hapis cezasına mahkumiyet verilmesi halinde 20 yıldan 30 yıla kadar hapis cezasına hükmedilecektir.
Aleyhine tanıklıkta bulunduğu kimsenin mahkum olduğu hapis cezasının infazına başlanmışsa hakkında verilecek ceza yarı oranında artırılacaktır. Aleyhine tanıklık ettiği kişi hakkında hapis cezası dışında adli veya idari yaptırım uygulanmış ise 3 yıldan 7 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacaktır. Yalan Tanıklık Suçu Bakımından Görevli Ve Yetkili Mahkeme Hangisidir?
Yalan tanıklık suçunun cezasının sınırı nedeniyle görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesi’dir. Yetkili mahkeme ise, suçun işlendiği yer Asliye Ceza Mahkemesi olmaktadır.

Kolluk Makamında Gerçeğe Aykırı Beyanda Bulunan Kişi Yalan Tanıklık Suçunu İşlemiş Olur Mu?

Yalan tanıklık suçu, şikayete tabi suçlar arasında yer almamaktadır. Bu nedenle yalan tanıklık suçunda savcılık kendiliğinden soruşturma başlatacak, şikayet edilip edilmediği araştırılmayacaktır. Ayrıca yalan tanıklık suçunun şikayete tabi olmaması nedeniyle, yalan tanıklıkta şikayetten vazgeçme de hüküm doğurmamaktadır.

Yalan Tanıklık Suçu Şikayete Tabi Midir?

Yalan tanıklık suçu, şikayete tabi suçlar arasında yer almamaktadır. Bu nedenle yalan tanıklık suçunda savcılık kendiliğinden soruşturma başlatacak, şikayet edilip edilmediği araştırılmayacaktır. Ayrıca yalan tanıklık suçunun şikayete tabi olmaması nedeniyle, yalan tanıklıkta şikayetten vazgeçme de hüküm doğurmamaktadır.

Yalan Tanıklık Suçu Uzlaşmaya Tabi Midir?

Yalan tanıklık suçu uzlaşma kapsamında değildir, bu nedenle tarafların uzlaşması yargılama aşamasına herhangi bir etkide bulunmayacaktır. Bunun sebebi yalan tanıklık suçunun adliyeye karşı işlenen bir suç olması ve yalancı şahitlik ile adaletin yerine gelmesinin engellenmesidir.

Yalan Tanıklık Suçunda Zamanaşımı Süresi Ne Kadardır?

Yalan tanıklık suçu zamanaşımı süresi, 8 yıldır. Zamanaşımı süresi, suçun işlendiği tarihten itibaren başlanmaktadır. Suçun işlendiği tarihten itibaren 8 yıl içerisinde dava açılmaz ise dava açma hakkı kaybolacaktır. Dava 8 yılın sonunda açılmış olunsa bile zamanaşımının dolması nedeniyle dava hakkında düşme yönünde karar verilecektir.

Yalan Tanıklık Suçunda Etkin Pişmanlık Hükümleri Uygulanır Mı?

Yalan tanıklık suçunu işleyen kimsenin işlediği suçtan pişman olması etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanması için yeterli değildir, kişinin tanıklık edeceği konuya dair gerçekleri de anlatması gerekmektedir. Yalan tanıklık suçu etkin pişmanlık kapsamında:
Aleyhine tanıklık ettiği kişi hakkında hak kısıtlaması veya yoksunluğunu sonuçlanacak nitelikte karar veya hüküm verilmeden önce gerçeğin söylenmesi halinde yalan tanıklık yapan kişiye ceza verilmeyecektir.
Aleyhine tanıklık yapılan kişi hakkında hak kısıtlaması veya yoksunluğunu sonuçlanacak nitelikte karar verildikten sonra ve fakat hükümden önce gerçeğin söylenmesi halinde, verilecek cezanın üçte ikisinden yarısına kadarı indirilebilir.
Aleyhine tanıklık yapılan kişi hakkında verilen mahkumiyet kararı kesinleşmeden önce gerçeği söyler ise hakkında verilecek ceza 1/2’sinden 1/3’üne kadar indirilebilir.

Yalan Tanıklık Suçu Bakımından Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararı Verilebilir Mi?

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı ,2 yıl veya altında olan cezalar adına verilmektedir, HAGB kararı ile suçun faili hakkında mahkumiyet hükmü verilmektedir ancak açıklanmamaktadır. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının verilmesi halinde fail belli bir denetim süresi boyunca yasal koşullara uymak zorundadır, koşullara uyan kişi hakkında verilen karar denetim süresi sonunda hiçbir sonuç doğurmadan sona erecektir. Yalan tanıklık suçu cezası kanuni şartlara uygun olması halinde hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının verilmesi mümkündür.

Yalan Tanıklık Suçu Bakımından Hapis Cezasının Ertelenmesi Kararı Verilebilir Mi?

HAGB’de olduğu gibi benzer şartlar gerçekleştiği taktirde mahkeme HAGB yerine cezanın ertelenmesi kararı verebilir. Bu durumda denetim süresinin sonunda suçun hiç işlenmemiş olması değil cezanın infaz edilmiş olduğu sonucu doğmaktadır. Yalan tanıklık suçunda şartlar oluştuğu takdirde cezanın ertelenmesi kararı verilebilmesi mümkündür.

Yalan Tanıklık Suçu Bakımından Verilen Hapis Cezası Para Cezasına Çevrilebilir Mi?

Yalan tanıklık suçu cezası nedir dediğimizde; adli para cezası 1 yıl veya altında olan hapis cezaları adına verilmektedir. Yalan tanıklık suçu cezası 1 yıl veya altında verilmesi halinde adli para cezasına hükmedilmesi mümkündür.

Yalan Tanıklık Suçu Bakımından Verilen Ceza Adli Sicile İşler Mi?

Yalan tanıklık suçu ve yalan tanıklık suçu cezası adli sicil kaydına yani sabıka kaydına işler. Ancak cezanın infazı ile birlikte silinmesi gerekir. Bu durumda silme ile ilgili gerekli işlemler yapılmalıdır.

Kişinin Yalan Tanıklık Suçundan Cezalandırılmış Olması Memur Olmasına Engel Midir?

Yalan tanıklık suçu ceza miktarı bakımından memurluğa engel suçlar arasında yer almaktadır. Verilen cezanın 1 yılın altında kalması halinde ise memuriyete engel teşkil etmemektedir.
Yalan tanıklık suçu kapsamı, yalan tanıklık suçu cezası ve yalan tanıklık suçu zaman aşımı süresi hakkında detaylı bilgi almak istiyorsanız bizimle iletişime geçebilirsiniz.